دلایل اعجاز قرآن
به نام خداوند بخشنده ومهربان
در باره اعجاز قرآن شاید بد نباشد بدانیم که حتی موریس بوکای از جمله کسانی است که که با رویکرد مثبت به اشارات علمی قرآن نگریسته و در برخی موارد به صراحت اذعان داشته که قرآن مطالبی علمی را بیان کرده که تا قرن ها بعد برای انسان ناشناخته بوده .
مواردی از اعجاز علمی قرآن به شرح زیر است :
نیروی جازبه:
اللّهُ الَّذِی رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی لأَجَلٍ مُّسَمًّى یُدَبِّرُ الأَمْرَ یُفَصِّلُ الآیَاتِ لَعَلَّکُم بِلِقَاء رَبِّکُمْ تُوقِنُونَ ﴿2﴾
خدا [همان] کسى است که آسمانها را بدون ستونهایى که آنها را ببینید برافراشت آنگاه بر عرش استیلا یافت و خورشید و ماه را رام گردانید هر کدام براى مدتى معین به سیر خود ادامه مىدهند [خداوند] در کار [آفرینش] تدبیر مىکند و آیات [خود] را به روشنى بیان مىنماید امید که شما به لقاى پروردگارتان یقین حاصل کنید (2)
سوره مبارکه رعد آیه 2
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَى فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَن تَمِیدَ بِکُمْ وَبَثَّ فِیهَا مِن کُلِّ دَابَّةٍ وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَنبَتْنَا فِیهَا مِن کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ ﴿10﴾
آسمانها را بىهیچ ستونى که آن را ببینید خلق کرد و در زمین کوههاى استوار بیفکند تا [مبادا زمین] شما را بجنباند و در آن از هر گونه جنبندهاى پراکنده گردانید و از آسمان آبى فرو فرستادیم و از هر نوع [گیاه] نیکو در آن رویانیدیم (10)
سوره مبارکه لقمان آیه 10
ابوریحان بیرونی ( 440 ق) وبعد ها به روایت مشهور نیوتن در قرن 17 میلادی این نیرو ا کشف کردند از این رو اشاره قرآن به ستون ها نامرئی بین کرات آسمان نوعی راز گویی علمی قرآن است
حرکتهای خوشید :
وَالشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا ذَلِکَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ ﴿38﴾
و خورشید به [سوى] قرارگاه ویژه خود روان است تقدیر آن عزیز دانا این است (38)
حتما می دانید کوپرنیک ( 1544م ) کپلر (1650 م ) و گالیله عقیده داشتند خورشید ثابت است اما در سالهای بعد کشف شد که خورشید دارای حرکت های واقعی متعدد است
در آیه بالا لام لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا به معنی الی ( = به سوی ) به حرکت انتقالی مستقیم خورشید درون کهکشان راه شیری یعنی حرکت طولی خورشید به سمتی معین یا ستاره ای دور دست اشاره دارد البته به این حرکت خورشید در کتاب مقدس اشاره شده و ما بیان این حرکت را اعجاز قرآن نمی نامیم اما قرآن به حرکات دیگری هم اشاره دارد که آنها را اعجز می نامیم و در زیر به آن می پردازیم :
الف -لام لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا به معنای فی (= در) به حرکت وضعی خورشید که به دور خود می گردد اشاره دارد
ب - در خورشید هسته اتم هیدروژن به هلیم تبدیل می شود که ذوب هسته ای با جوشش هسته ای نام دارد. سطح خورشید در هر دوساعت و چهل دقیقه با سرعت 6 کیلومتر بر ساعت به داخل وخارج می رود و قطر آن 10 کیلو متر تغییر می کند این تپش خورشید است که در اثر میدان های مغناطیسی اطراف لکه ها به وجود می آید و با سرعت 1600000 کیلومتر در ساعت از خورشید فوران می کند و به سرعت خاموش می شود ( بنگرید به فیزیک نوین ص20 )
تجری به معنای جریان داشتن است و از تفاوت آن با تحرک چنین درمی یابیم که خورشید نه تنها حرکت می کند بلکه جریان دارد ؛ یعنی زیر و رومی شود و این نکته لطیفی است که قرآن به آن اشاره کرده و در عصر جدید کشف شده؛ نکته ای که می توان آن را اعجاز قرآن دانست .
3- چینش مراحل آفرینش انسان
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن سُلَالَةٍ مِّن طِینٍ ﴿12﴾ ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَّکِینٍ ﴿13﴾ ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ ﴿14﴾
و به یقین انسان را از عصارهاى از گل آفریدیم (12) سپس او را [به صورت] نطفهاى در جایگاهى استوار قرار دادیم (13) آنگاه نطفه را به صورت علقه درآوردیم پس آن علقه را [به صورت] مضغه گردانیدیم و آنگاه مضغه را استخوانهایى ساختیم بعد استخوانها را با گوشتى پوشانیدیم آنگاه [جنین را در] آفرینشى دیگر پدید آوردیم آفرین باد بر خدا که بهترین آفرینندگان است (14)
سوره مبارکه مومنون آیه 12 تا 14
قرآن کریم در آیات متعددی از آفرینش انسان و مراحل آن یاد کرده از مجموعه این آیات می توان دریافت که مراحل زندگی انسان 15 مرحله است :
1- خاک ( یعنی تراب وطین )
هُوَ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ یُخْرِجُکُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّکُمْ ثُمَّ لِتَکُونُوا شُیُوخًا وَمِنکُم مَّن یُتَوَفَّى مِن قَبْلُ وَلِتَبْلُغُوا أَجَلًا مُّسَمًّى وَلَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ ﴿67﴾
او همان کسى است که شما را از خاکى آفرید سپس از نطفهاى آنگاه از علقهاى و بعد شما را [به صورت] کودکى برمىآورد تا به کمال قوت خود برسید و تا سالمند شوید و از میان شما کسى است که مرگ پیشرس مىیابد و تا [بالاخره] به مدتى که مقرر است برسید و امید که در اندیشه فرو روید (67)
سوره مبارکه غافر آیه 67
یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِن کُنتُمْ فِی رَیْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَغَیْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَیِّنَ لَکُمْ وَنُقِرُّ فِی الْأَرْحَامِ مَا نَشَاء إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُکُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّکُمْ وَمِنکُم مَّن یُتَوَفَّى وَمِنکُم مَّن یُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِکَیْلَا یَعْلَمَ مِن بَعْدِ عِلْمٍ شَیْئًا وَتَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَاء اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنبَتَتْ مِن کُلِّ زَوْجٍ بَهِیجٍ ﴿5﴾
اى مردم اگر در باره برانگیخته شدن در شکید پس [بدانید] که ما شما را از خاک آفریدهایم سپس از نطفه سپس از علقه آنگاه از مضغه داراى خلقت کامل و [احیانا] خلقت ناقص تا [قدرت خود را] بر شما روشن گردانیم و آنچه را اراده مىکنیم تا مدتى معین در رحمها قرار مىدهیم آنگاه شما را [به صورت] کودک برون مىآوریم سپس [حیات شما را ادامه مىدهیم] تا به حد رشدتان برسید و برخى از شما [زودرس] مىمیرد و برخى از شما به غایت پیرى مىرسد به گونهاى که پس از دانستن [بسى چیزها] چیزى نمىداند و زمین را خشکیده مىبینى و[لى] چون آب بر آن فرود آوریم به جنبش درمىآید و نمو مىکند و از هر نوع [رستنیهاى] نیکو مىرویاند (5)
سوره مبارکه حج آیه 5
در مورد آفرینش انسان از خاک 2 احتمال وجود دارد یکی اینکه منظور آفرینش انسان اولی (= آدم ) از خاک و دیگری تشکل انسان از خاک یعنی عناصر خاک در بدن انسان وجود دارد ( بنگرید به تفسیر نمونه جلد 20 صفحه 165 و جلد 14 صفحه 23 )
2- مرحله آب ( یعنی ماء ماء دافق و ماء مهین )
فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ مِمَّ خُلِقَ ﴿5﴾ خُلِقَ مِن مَّاء دَافِقٍ ﴿6﴾
پس انسان باید بنگرد که از چه آفریده شده است (5) از آب جهندهاى خلق شده (6)
سوره مبارکه طارق آیه 6
الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنسَانِ مِن طِینٍ ﴿7﴾ ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلَالَةٍ مِّن مَّاء مَّهِینٍ ﴿8﴾ ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِیهِ مِن رُّوحِهِ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِیلًا مَّا تَشْکُرُونَ ﴿9﴾
همان کسى که هر چیزى را که آفریده است نیکو آفریده و آفرینش انسان را از گل آغاز کرد (7) سپس [تداوم] نسل او را از چکیده آبى پست مقرر فرمود (8) آنگاه او را درستاندام کرد و از روح خویش در او دمید و براى شما گوش و دیدگان و دلها قرار داد چه اندک سپاس مىگزارید (9)
سوره مبارکه سجده آیات 7 تا 9
3 – مرحله منی :
أَلَمْ یَکُ نُطْفَةً مِّن مَّنِیٍّ یُمْنَى ﴿37﴾ ثُمَّ کَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى ﴿38﴾ فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَالْأُنثَى ﴿39﴾
آیا او نطفهاى از منى که در رحم ریخته مىشود نبود (37) سپس بصورت خونبسته در آمد و خداوند او را آفرید و موزون ساخت (38) از او دو زوج مرد و زن آفرید (39)
سوره مبارکه قیامت آیه 37 تا 39
4- مرحله نطفه مخلوط :
إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِیهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِیعًا بَصِیرًا ﴿2﴾
ما انسان را از نطفه مختلطى آفریدیم و او را مىآزماییم بدین جهت او را شنوا و بینا قرار دادیم (2)
سوره مبارکه انسان آیه 2
5- مرحله علقه : در سوره مبارکه مومنون آیه 12 تا 14 و سوره مبارکه غافر آیه 67 که در بالا آمده
6- مرحله مضغه : که در در سوره مبارکه مومنون آیه 12 تا 14 و سوره مبارکه حج آیه 5 که در بالا آمده
7- مرحله تنظیم وتصویر وشکل گیری :در سوره مبارکه سجده آیه 7 تا 9 و سوره مبارکه مومنون آیه 14 که در بالا آمده
8- مرحله شکل گیری استخوان ها : در سوره مبارکه مومنون آیه 12 تا 14 که در بالا آمده
9- مرحله پوشاندن گوشت بر استخوان ها : در سوره مبارکه مومنون آیه 12 تا 14 که در بالا آمده
10- مرحله آفرینش جنس جنین : در سوره مبارکه سوره مبارکه قیامت آیه 37 تا 39 که در بالا آمده
11- مرحله آفرینش روح یا دمیدن جان در انسان و پیدایش گوش و چشم : در سوره مبارکه سجده آیه 7 تا 9 و سوره مبارکه مومنون آیه 14 که در بالا آمده
12- مرحله تولد طفل : در سوره مبارکه غافر آیه 67 که در بالا آمده
13- مرحله بلوغ : سوره مبارکه مومنون آیه 12 تا 14 و سوره مبارکه حج آیه 5 و سوره مبارکه غافر آیه 67 که در بالا آمده
14- مرحله کهنسالی : در سوره مبارکه حج آیه 5 و سوره مبارکه غافر آیه 67 که در بالا آمده
15 – مرحله مرگ :در سوره مبارکه غافر آیه 67 که در بالا آمده و سوره های دیگر
می دانیم که مرحله ای اساسی در تاریخ جنین شناسی تصدیق هاروی در سال 1651م بود بیانت قرآن در باب تولید مثل انسان حقایقی اساسی را که انسان ها قرونی چند برای کشف آن گزراندند با اصطلاحات ساده بیان کرده
4 – لقاح ابرها توسط باد
وَأَرْسَلْنَا الرِّیَاحَ لَوَاقِحَ فَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَسْقَیْنَاکُمُوهُ وَمَا أَنتُمْ لَهُ بِخَازِنِینَ ﴿22﴾
و بادها را باردارکننده فرستادیم و از آسمان آبى نازل کردیم پس شما را بدان سیراب نمودیم و شما خزانهدار آن نیستید (22)
سوره مبارکه حجر آیه 22
این آیه به لقاح ابرها و بارور شدن آنها اشاره دارد که منظور همان تاثیر باد در اتحاد الکتریسیته مثبت و منفی در دو قطعه ابر و لقاح آنهاست و این مساله همتازه کشف شده
اما معجزات قرآن به اینجا بسنده نمی شود
نمونه هایی دیگر که به اختصار به آن یپردازیم عبارت است از:
الف - درباره آغاز جهان و چگونگی پیدایش آن
ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء وَهِیَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ اِئْتِیَا طَوْعًا أَوْ کَرْهًا قَالَتَا أَتَیْنَا طَائِعِینَ ﴿11﴾
سپس آهنگ [آفرینش] آسمان کرد و آن بخارى بود پس به آن و به زمین فرمود خواه یا ناخواه بیایید آن دو گفتند فرمانپذیر آمدیم (11)
سوره مبارکه فصلت آیه 11
ب – درباره حرکت زمین
وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِی أَتْقَنَ کُلَّ شَیْءٍ إِنَّهُ خَبِیرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ ﴿88﴾
و کوهها را مىبینى [و] مىپندارى که آنها بىحرکتند و حال آنکه آنها ابرآسا در حرکتند [این] صنع خدایى است که هر چیزى را در کمال استوارى پدید آورده است در حقیقت او به آنچه انجام مىدهید آگاه است (88)
سوره مبارکه نمل آیه 88
پ – در باره پیدایش حیات از آب
أَوَلَمْ یَرَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ کَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء کُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ أَفَلَا یُؤْمِنُونَ ﴿30﴾
آیا کسانى که کفر ورزیدند ندانستند که آسمانها و زمین هر دو به هم پیوسته بودند و ما آن دو را از هم جدا ساختیم و هر چیز زندهاى را از آب پدید آوردیم آیا [باز هم] ایمان نمىآورند (30)
سوره مبارکه انبیا آیه 30
ت – ممنوعیت شرابخواری و اعلام زیان های آن
یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کَبِیرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَآ أَکْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا وَیَسْأَلُونَکَ مَاذَا یُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ کَذَلِکَ یُبیِّنُ اللّهُ لَکُمُ الآیَاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ ﴿219﴾
در باره شراب و قمار از تو مىپرسند بگو در آن دوگناهى بزرک و سودهایى براى مردم است و[لى] گناهشان از سودشان بزرگتر است و از تو مىپرسند چه چیزى انفاق کنند بگو مازاد [بر نیازمندى خود] را این گونه خداوند آیات [خود را] براى شما روشن مىگرداند باشد که در [کار] دنیا و آخرت بیندیشید (219)
سوره مبارکه بقره آیه 219
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ﴿90﴾ إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَیَصُدَّکُمْ عَن ذِکْرِ اللّهِ وَعَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ ﴿91﴾
اى کسانى که ایمان آوردهاید شراب و قمار و بتها و تیرهاى قرعه پلیدند [و] از عمل شیطانند پس از آنها دورى گزینید باشد که رستگار شوید (90) همانا شیطان مىخواهد با شراب و قمار میان شما دشمنى و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا و از نماز باز دارد پس آیا شما دست برمىدارید (91)
سوره مبارکه مائده آیات 90 و 91
و اما باز هم اعجاز قرآن از ای فرا تر است ...
...